Adet Kanaması

Menstrüasyon, rahim duvarının aylık olarak dökülmesidir. Menstrüasyon aynı zamanda halk arasında aybaşı hayızlık hali, adet dönemi, adet döngüsü veya dögü terimleriyle de bilinir. Kısmen kan ve kısmen rahim  içinden gelen doku parçalarının adet kanı ile rahimden vajina kanalı ile dışarı akmasıdır.  

Adet kanaması olarak bilinen menstrüasyon hormonlar tarafından yönlendirilir. Hormonlar vücuttaki kimyasal habercilerdir. Beyinde yer alan hipofiz bezi ve üreme sisteminin bir parçası olan yumurtalıklar, adet döngüsü esnasında belli periyotlarda belirli hormonlar üretilir ve salgılanır.

Bu hormonlar rahim iç yüzeyinin kalınlaşmasına neden olur.  Hormonlar ayrıca yumurtalıklarınızın bir yumurta hücresi olgunlaşmasına katkı sağlar. Olgunlaşan yumurta, sperm ile buluşursa fallop tüplerinden aşağı doğru hareket eder. Eğer fertilizasyon gerçekleşmezse yani sperm o yumurtayı dölleyemezse gebelik oluşmaz ve rahim duvarı parçalanarak dökülür. Bu döngüye adet dönemi adı verilmektedir. 

Adet Kanaması Nedir?

Adet döngüsü, her ay hamilelik olasılığına hazırlanırken vücudunuzda meydana gelen olayların sırasını tanımlayan bir terimdir. Adet döngüsü, adet döneminin ilk gününden bir sonraki adet döneminizin ilk gününe kadar geçen süredir. Her insanın döngüsü farklıdır, ancak süreç aynıdır.

Normal Bir Adet Döngüsü Ne Kadar Sürer?

Adet kanamasının ortalama uzunluğu 28 gündür. Bununla birlikte, bir döngünün uzunluğu 21 günden yaklaşık 42 güne kadar uzayabilmektedir.

Adetler Arasında Kaç Gün Olması Normaldir?

Adet periyotları arasındaki günler, adet döngüsünün uzunluğudur. Ortalama adet döngüsü 28 gün sürer. Bununla birlikte, 21 gün kadar kısa veya 42 gün kadar uzun süren döngüler normal olabilir.

Normal Adet Dönemi Ne Kadar Sürer?

Kadınlar genel olarak üç ila on gün arasında adet döngüsü yaşamaktadırlar.

Üç Günlük Bir Süre Normal mi?

Her kadının biyolojik özelliği farklıdır ve bu farklılık kanam süresini de etkilemektedir. Literatürde 3 ile 10 güne kadar olan kanamalar normal olarak değerlendirilmektedir.  

Adet Kanamasının Aşamaları Nelerdir?

Hormonların yükselişi ve düşüşü, adet döngüsündeki adımları etkiler. Hormonlar, üreme sisteminizdeki organların belirli şekillerde tepki vermesine sebep olmaktadır. Adet döngüsü sırasında meydana gelen olaylar aşağıdaki gibi gerçekleşmektedir:

Adet dönemi: Tipik olarak birinci günden beşinci güne kadar süren bu aşama, eğer gebelik gerçekleşmediyse rahminizin iç tabakasının vajinadan kanama yoluyla atıldığı zamandır. Birçok insan üç ila beş gün boyunca kanama yaşar, ancak yalnızca üç günden yedi güne kadar süren bir süre genellikle endişe nedeni değildir.

Foliküler faz: Bu faz tipik olarak 7 ila 14. günler arasında gerçekleşir. Bu süre içerisinde östrojen hormonunun seviyesi yükselir ve bu da rahmin iç yüzeyinde yer alan endometriyumun büyümesine ve kalınlaşmasına neden olur. Yine başka bir hormon olan folikül uyarıcı hormon (FSH)  yumurtalıklardaki foliküllerin büyümesine neden olur. 10 ila 14. günlerde, gelişen foliküllerden biri tamamen olgun bir yumurta oluşturacaktır.

Yumurtlama: Bu aşama, 28 günlük bir adet siklusunun yaklaşık 14. gününde gerçekleşir. Başka bir hormon olan luteinize edici hormondaki (LH) ani bir artış ile yumurtalıklardaki yer alan olgunlaşmış hücrenin serbest kalmasına neden olur. Bu olaya yumurtlama adı verilir.

Luteal faz: Bu faz yaklaşık 14. günden 28. güne kadar sürer. Yumurtalar yumurtalıktan ayrılır ve fallop tüplerinden rahime doğru ilerlemeye başlar. Progesteron hormonunun seviyesi, rahim duvarını gebelik için hazırlamaya yardımcı olmak amacıyla yükselir. Yumurta sperm tarafından döllenir ve rahim duvarınıza yapışırsa (implantasyon), fertilizasyon gerçekleşir. Eğer fertilizasyon yani döllenme meydana gelmez ise östrojen ve progesteron seviyeleri düşer ve rahim içerisindeki kalın tabaka adet dönemi boyunca dökülür.

Adet Dönemi Genel Olarak Kaç Yaşında Başlar?

Kız çocukları ortalama 12 yaşında adet görmeye başlar. Ancak günümüzde adet yaşı çevresel ve fizyolojik nedenler sebebiyle 8 yaşa kadar düşebilmekte ya da 16-18 yaşlarına kadar uzayabilmektedir. Genel olarak, erginlik çağındaki kız çocukları, puberte dönemine girdikten sonra birkaç yıl içerisinde adet dönemine girmiş olur.

Kadınlar, ortalama 55-60 yaşına kadar adet döngüsü yaşarlar ve daha sonra östrojenin etkisinin tükenmesi ile birlikte meydana gelen menopozda adet görmeyi bırakırlar. Menopozda, yumurta üretimi durur. Eğer adet kanamaları 3 ila 6 ayda bir olmaya başladı ya da tamamen kesildi ise kişi menopoza girmiş sayılmaktadır.

Adet Görmenin Belirtileri Nelerdir?

Bazı insanlar menstrüasyon belirtileri yaşarken bazıları yaşamaz. Bu semptomların yoğunluğu ve sıklığı da değişkendir. En yaygın semptom kasık bölgesinde meydana gelen kramplardır. Pelvik bölgesinde hissedilen krampların sebebi rahim duvarını serbest bırakmak için vücudun gerçekleştirdiği kasılmadır.

Adet döneminde olduğunuza dair diğer ipuçları şunlardır:

• Duygu-durum değişiklikleri.
• Uyku problemi,
• Göğüslerde hassasiyet,
• Akne,
• Baş ağrısı,
• Aşırı yeme isteği,
• Şişkinlik.

Endometriozis Nedir?

Endometriozis, rahim zarına (endometriyum) benzer dokunun, yumurtalıklar ve fallop tüpleri gibi rahim dışındaki başka yerlerde büyüdüğü bir durumdur.

Tüm kadınlarda endometriozis semptomları görülmez. Ancak endometriozis şunlara neden olabilir:

• Ağrılı, ağır veya düzensiz dönemler
• Pelvik ağrısı
• Cinsel ilişki esnasında veya sonrasında ağrı
• Dışkılama yapılırken hissedilen ağrı veya rahatsızlık
• İdrarda kan

Endometriozis belirtileri varsa, özellikle de yaşam kalitesini olumsuz etkiliyorsa kişilerin acil olarak bir uzman doktora görünmesi gerekmektedir.

Adet Döneminde Yumurtlama Ağrısı Nedir?

Bazı kadınlar yumurtladıklarında alt karınlarında tek taraflı bir ağrı yaşarlar. Bu ağrı bir kramp, künt veya keskin bir acı şeklinde tarif edilebilir. Bu ağrılar birkaç dakika sürebilir veya 1-2 gün devam edebilir. Adet döneminde meydana gelen yumurtlama ağrısı, genellikle sıcak uygulama yaparak veya doktor tarafından verilen analjezik ilaçlarla hafifletilebilir. Ağrı günlük rutini etkileyecek derecede fazla ise diğer tedavi seçenekleri hakkında doktora danışılması gerekmektedir.

Düşük Sonrası Kanama Nasıl Olur?

Düşük sonrası kanamanın nasıl olduğu, gebeliğin kaçıncı haftasında bulunulduğuna ve düşüğün sebebine göre değişkenlik gösterebilmektedir. Kanamanın başlaması ile birlikte bu süreç 5 saati bulabilir. Ardından lekelenme olarak tabir edilen kahverengi kan gelmesi ise birkaç hafta boyunca devam edebilmektedir.

Kürtajdan Sonra Ne Zaman Adet Görülür?

Kürtaj işleminde birçok doku cerrahi girişimler nedeniyle travmatize olabilmektedir. Bu girişim sonrasında vücutta meydana gelen stres ve sıkıntı adet döngüsünde değişiklik meydana getirebilir. Kürtaj işleminden sonra ortalama 30-40 gün içerisinde adet kanaması görülmektedir. Bu süre bazen 20 gün kadar düşebilir ya da daha uzun da sürebilir. Kürtaj sonrasında adet gecikmesi durumu sık rastlanan bir durum olmakla birlikte endişe yaratmamalıdır.

Adet Döneminde Kullanılabilecek Ürünler Nelerdir?

Adet döneminde kullanılan ürünler, adet süreciniz boyunca akan kanı emer veya toplar. Başlıca adet döneminde kullanılan ürünler şunlardır:

• Hijyenik pedler
• Regl kapları
• Regl külotları
• Tamponlar

Hijyenik Pedler

Hijyenik pedler, yerinde tutmak için iç çamaşırına yapıştırılan yapışkan bir tarafı olan dolgu şeritleridir. Pedin bir tarafı kanı emen emici bir malzemeden yapılmıştır. Pedlerin birçok çeşidi vardır. Bu nedenle adet dönemindeki kanamaya bağlı olarak kişiye uygun ped seçilmelidir.  Günlük pedler, adet döneminin bitimine yakın yani kanamanın azaldı hafif lekelenmelerin olduğu günlerde kullanılabilen daha küçük ve daha ince tipte bir hijyenik peddir.

Regl Kapları

Adet kapları, hijyenik ped ürünlerine ve tamponlara ek bir alternatiftir. Vücuda zarar vermeyen materyalden üretilen silikon bardak şeklindeki adet kapları vajina içine yerleştirilmektedir. Adet kapları kanı hapsetmek yerine toplar. Kullanıldıktan sonra atılan tamponların ve hijyenik ped ürünlerinin aksine, adet kapları yıkandıktan sonra tekrar kullanılabilmektedir.

Regl Külotları

Dönem iç çamaşırları, emici kumaştan üretilen pantolonlardır. Hijyenik pedlerle aynı şekilde kanı emerler ve sızıntıyı önleyen bir katmanları vardır. Yıkanmak ve yeniden kullanılmak üzere tasarlanmıştır.

Tamponlar

Tamponlar, kanı vücudunuzdan çıkmadan önce emmek için vajinanıza yerleştirdiğiniz küçük pamuk tüpleridir. İki çeşit tampon vardır;  Aplikatörü olan ve aplikatörü olmayan, parmak ile yerleştirilen tampon. Her iki üründe de tamponun bir ucunda çıkartmayı kolaylaştıran bir ip bulunmaktadır. Tamponlar, nasıl kullanılacağını açıklayan talimatlarla ambalajlanır. Tampon doğru yerleştirildiği takdirde kişide hissiyat yaratmaz. Eğer hissiyat var ise veya acı duyuluyorsa tampon doğru şekilde oturmamış olabilir.  Tampon kullanımı ile bazı endişeler söz konusudur. Yeterli bilgi sahibi olmayan kadınlar tampon ürünü kullanmaktan çekinmektedir. Bunun sebebi yanlış bir hareket ile tamponun vücut içerisine kaçacağı düşüncesidir. Bir tamponun vajen içerisinde kaybolması mümkün değildir. Vajina tamponu sıkıca yerinde tutar ve kanı emdikçe vajina içerisinde genişler.

Tamponu Çıkartma Unutulduğunda Ne Olur?

Tamponu belirli saatler içerisinde değiştirmeniz gerekmektedir. Tampon çıkarma unutulursa tampon yana dönebilir veya vajinanın üst kısmında sıkışabilir. Bu sebeple tamponu yerinden çıkarmak zorlaşabilir. Nadir görülen bu durumda kişiler tamponu çıkaramadıklarından endişe ediyorlar ise acil olarak bir sağlık kuruluşuna başvurmaları gerekmektedir.

Adet Dönemi Hep Aynı Mıdır?

Adet döngüsü, erişkinliğin başlaması ile birlikte 55- 60’lı yaşlara kadar değişkenlik göstermektedir. İlk kez adet gören kişilerin, adet döngüsünün daha uzun sürmesi veya adet kanamasının daha yoğun olması normal kabul edilir. Gençlerin adet görmeye başladıktan sonra düzenli adet görmeleri yaklaşık iki üç yılı bulabilir. Normal bir adet döngüsü, aşağıdakileri içeren bir döngüdür:

• Genellikle her 21 ile 42 günde bir meydana gelir,
• Üç ile yedi gün arasında kanamaya neden olur,
• 20-30 yaş aralığında meydana gelen döngüler daha düzenli ve tutarlıdır,
•  Östrojenin etkisinin bitmesiyle menopoza girildiğinde, adet döngüsü tekrar değişir ve daha düzensiz hale gelir,
• Doğum eyleminden sonra veya lohusalık dönemi gibi hormon salınımını etkileyen diğer yaşam olayları esnasında da adet döneminizin değişmesi normaldir.

Düzensiz Adet Kanaması Olarak Kabul Edilen Nedir?

Düzensiz adet, normal bir adet döneminde olmayan her şeyi tanımlar. Düzensiz adet döngüsüne ait bazı örnekler:

• 21 günden az veya 35 günden uzun aralıklarla meydana gelen adet döngüs,.
• Normalden çok daha ağır veya çok hafif adet kanaması,
• 3 ay kadar adet görmemek,
• 10 günden uzun süren adet kanamaları,
• Şiddetli ağrı, mide bulantısı veya kusmanın olması,
• Adet döngüsü haricinde meydana gelen kanama veya lekelenme.

Adet Döneminde Kanama Ne Kadar Olmalı?

Adet dönemini boyunca 100 ila 150 cc aralığında kan kaybetmek normaldir. Düzensiz adet kanamasının bazı belirtileri şunlardır:

• Bir saat içerisinde ikiden fazla ped veya tampon değiştirmek,
• Kan pıhtılarının büyük parçacıklar halinde dökülmesi,
• Her adet döneminin 10 günden fazla sürmesi.

Her döngüde kanama miktarında bir miktar değişiklik olması normaldir. Normalin bir başka kadının normalinden farklı olabileceğini de unutmamak önemlidir. Bu nedenle kadınlar kendilerini başkalarıyla kıyaslamaya çalışmamalıdır. Adet döngüsü sırasında meydana gelen düzensiz veya şiddetli kanama kişiyi psikolojik açıdan etkileyecek boyuttaysa, bir sağlık uzmanıyla görüşmesi faydalı olacaktır.

Adet Dönemi Nasıl Takip Edilir?

Adet döneminizin farkında olmak bilinçli olmanın göstergesidir. Adet görmemek önemsiz bir sorun gibi görünebilir ancak bu düzensizlikler önemli bir sağlık sorununun işareti olabilir. Muayene esnasında doktor hastalara ilk olarak en son adet tarihini ve adet döngülerinin düzenini soracaktır. Kadınlar için adet düzenini takip etmek, doktora ve konulacak teşhislere katkı sağlayacaktır. Çünkü bu takip ile hastalara ne zaman yumurtlayacağı, yani hamile kalma ihtimalinin en yüksek olduğu zamanı bilmek kolaylık sağlanacaktır. .

Adet Dönemini Takip Etmek 

• Âdetin ilk günü takvimde X ile işaretlenir. Bu, birinci gün olarak hesaplanır.

• Kanama olduğu her gün X ile işaretlenmeye devam edilir. Kanama durdu ise işaretleme bırakılır.
• Kanama tekrar başladığında X ile işaretlenir. 
• Daha sonra, döngünüzün uzunluğunu hesaplamak için her bir ilk X arasındaki gün sayısı sayılmalıdır. Kanamanın kaç gün sürdüğünü görmek için X sayısını sayın.

Tüm bunları kadınlar için gerçekleştiren,  telefona veya tablete indirilebilen aplikasyonlarda bulunmaktadır. 

Adet Döneminde Endişelenilmesi Gereken Durumlar Nelerdir?

Aşağıdaki durumların varlığında en kısa sürede sağlık uzmanına veya sağlık kuruluşuna başvurmak önemlidir:

• 18 yaşına kadar adet görmemek,
• Üç aydan daha uzun süre adet görmemek,
• Adet döngüsü haricinde anormal kanamalar görmek,
• Kanamalar normal döngüden daha ağır ve daha fazla seyrediyorsa,
• Adet döneminde çok şiddetli ağrılar yaşanırsa,
• Tampon kullanımı sonrası rahatsızlık hissi meydana gelirse,
• Cinsel ilişki yaşandıktan sonra gebelik ihtimali meydana geldiyse,
• Kontraseptif yöntemleri bıraktıktan sonraki ilk üç ay içerisinde adet kanaması görülmezse.

Adet Döngüsü ve Hamile Kalmak

Ne zaman hamile kalınacağı yani doğurganlık zamanını hesaplamak zor olabilir. Yumurtlama zamanı, bir sonraki âdetin başlamasından yaklaşık 12 ila 14 gün öncesinde gerçekleşmektedir. Ancak sperm, bir kadının vücudunda fertilizasyondan önce 7 güne kadar vücut dışarısında 3 güne kadar hayatta kalabilir. Bu, doğurganlık sürecimim dögüde daha erken bir zamana gelebileceği anlamını taşır. Âdetin ne zaman başlayacağını ve yumurtlamanın en yüksek olduğu günler online bir adet takvimi uygulaması kullanarak hesaplanabilmektedir. Yumurtlama olmazsa gebelik oluşmaz. Günlük ve aylık doğum kontrol hapları, kadın kondomu  ve aylık iğneler gibi bazı kontraseptif yöntemler yumurtlamayı önlemektedir.

Adet Döneminde Meydana Gelebilecek Komplikasyonlar Nelerdir?

Normalden fazla veya uzun süreli adet kanaması, aşağıdakiler de dâhil olmak üzere diğer sağlık sorunlarına yol açabilir:

Anemi-Menoraji

Dolaşımdaki kırmızı kan hücrelerinin sayısını azaltarak kan kaybı anemisine sebebiyet verebilir. Dolaşımdaki kırmızı kan hücrelerinin sayısı, kırmızı kan hücrelerinin dokulara oksijen taşımasını sağlayan bir protein olan hemoglobin ile ölçülür. Probleme yönelik tedaviye başlanması önem arz etmektedir.

Demir Eksikliği Anemisi

Vücudunuz daha fazla hemoglobin yapmak için demir depolarınızı kullanarak kayıp kırmızı kan hücrelerini telafi etmeye çalıştığında ortaya çıkar ve bu daha sonra kırmızı kan hücrelerinde oksijen taşıyabilir. Menoraji, demir eksikliği anemisi riskini artıracak kadar demir düzeylerini düşürebilir. Belirti ve semptomlar soluk cilt, halsizlik ve yorgunluğu içerir. Diyet, demir eksikliği anemisinde rol oynamasına rağmen, sorun ağır adet dönemleri ile komplike hale gelir.

Şiddetli Acı Hissi

 Ağır adet kanaması ile birlikte ağrılı adet kramplarınız (dismenore) olabilir. Bazen menoraji ile ilişkili kramplar, tıbbi değerlendirme gerektirecek kadar şiddetlidir.

Adet Görme Dönemi Ne Zaman Biter? 

Adet döngüsü, genellikle 45’lı yaşların ortasından başlayarak 50’li -55’li yaşların ortasına kadar devam eden pre-menopoza  girdikten sonra sonlanan süreçtir. Türkiye’de kadınların ortalama menopoz yaşı 46-48’dir. Pre-menopoz döneminde adet döngüsü aniden kesilmez. Tamamen menopoza girinceye kadar birkaç ay veya yıl içinde seyrelerek azalmaktadır.

Adet Kanaması Hakkında Merak Edilenler

Adet döngünüz, sağlık uzmanınıza üreme sağlığınız hakkında değerli bilgiler sağlar. Normal bir adet döngüsü 21 ila 42 gün arasında sürebilir. Her adet döneminizde üç ila yedi gün arasında kanama bekleyebilirsiniz. Adet döngünüzle ilgili sorularınız veya endişeleriniz varsa sağlık uzmanınızla iletişime geçin. Bazı durumlarda, düzensiz bir döngü, tedavi gerektiren bir sağlık sorununuz olduğu anlamına gelebilir.

Klitoris Büyük Olması Nedir? Nasıl Tedavi Edilir? 

Klitoris Hakkında Merak Edilenler